Modern.az

Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana

Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana

Ədəbi̇yyat

26 Aprel 2020, 15:00

                                   Fəxri Müslüm

                                   
                                  Yenə də  gecikdi


                                  Yenə də, gecikdi, bağın yaz suyu,

                                   Kök torpağa, puçur, göyə dartınar.

                                   Böyüyüb artmadı, narın, nar boyu,

                                   Qonşu bağındakı,

                                   Bağbanın səsinə, küyə dartınar.

 

                                   Bu bəla qoymadı yazı keçirək,

                                   Payızına qədər, qışına qədər.

                                   Yazın dan üzünü içə köçürək,

                                   Öpdüyüm torpağa, daşıma qədər.

 

                                   Qumrular damımda dimdik-dimdiyə.

                                   Sanki qaval çalıb, rəqsə durarlar.

                                   Bordaq qazları tək, hərdən, yem deyə,

                                   Havalanıb göydə,

                                   O başa, bu başa dövrə vurarlar.

 

                                   Şəhər evləri də,

                                   Qəbir evləri tək, səssiz, səmirsiz,

                                   Ruhlar da dolaşıb, köndələn gedər.

                                   Duyğular hənirsiz, canlar hənirsiz,

                                   Elə, gedəni də, bəndədən gedər.

 

                                   İşıqlar közərər, keçər, gözümdə,

                                   Gündüzüm qarışıq, geçəm qarışıq,

                                   Məndən çıxmayan iş,

                                   Qapanıb qalmışam evə, özüm də,

                                   Vaxtımın nöqtəsi, hecam qarışıq.

 

                                   Hərdən Günəş döyər, küləklər döyər,

                                   Qapı-pəncərəmdə ayna-şüşəmi,

                                   Cücərər qapanmış

                                   Qərib xatirələr, diləklər döyər,

                                   Sökər, boyat-boyat, könül guşəmi.

 

                                   Yenə də, gecikdi, bağın yaz suyu,

                                   Kök torpağa, puçur, göyə dartınar.

                                   Böyüyüb artmadı, narın, nar boyu,

                                   Qonşu bağındakı,

                                   Bağbanın səsinə, küyə dartınar.

 

                                   31.03.2020. 

 

                                   Doğum günümün pozitiv şeiri

 

                                   Salam, a, dağların, qərib düşmüşü,

                                   Dəryazağız yazda doğulan adam.

                                   Dodaq qapadığı lilpar bulağı,

                                   Gəzdiyi yaylağı,

                                   Çənində, çisəkdə boğulan, adam.                        

                                                                                          

                                   Zamanın süzgəci dəyirmansayaq,

                                   Daşında dövr edib, üyünən adam.

                                   İçində, sərhədlər xançal yarası,

                                   Qəzəbdən göynəyən, iynəyən adam.

 

                                   Şeytanlar gizlicə cansız mikrobu,

                                   Qılınca çevirib oyun çıxartdı.

                                   Quduz itlər kimi, çaqqallar kimi,

                                   Dərd də, üzə durub, dişin ağartdı.

 

                                   Bayır-baca bağlı, üzə, sifətə,

                                   Özü, öz içində yaşayan adam,

                                   Duman qərib-qərib köç edib getdi.

                                   Qubarı,  könlündən, başlayan adam.

 

                                   Kirpiklər tavana dirənib qaldı,

                                   Yolların bu başı, o başı kəsik.

                                   Ayaqlar mənzildə  vaxtın ölçüsü,

                                   Gecənin danüzü, obaşı,  kəsik.

 

                                   Xəyal da, təsbehin dənələri tək,

                                   Elə, dənələnib, dağılıb gedir.

                                   Insanlar hər yerdə taleysiz kimi,

                                   Iki bir, üç bir, soğulub gedir.

                                    

                                   Yaşamın mübarək, ömrün mübarək,

                                   Dünyanı içində gəzdirən adam.

                                   Heç nə qalmadı ki,  tərifə,  sözə,

                                   Özünü, özündən bezdirən adam.

 

                                   Ağac puçurlayıb, boy atıb getdi,

                                   Biz, kökü budadıq, soyu budadıq.

                                   Bilsək də, üst qatın bizə dəxli yox,

                                   Günəşi budadıq, Ayı budadıq.

 

                                   Var olan yol-iz də,  qapanıb qalıb,

                                   Sükunət çökübdü böyür, başına.

                                   Üşüdü içimdə xatirələr də,

                                   Soyuqluq gətirdi, çölün daşına.               

 

                                   Ömürdü, ya gündü, o yana deyil,

                                   Nidası, nöqtəsi, vergülü vardı.

                                   Nəşi yerə bağlı, ruh, göyə bağlı,

                                   Ovub, ovxarlayan, tər gülü vardı.

 

                                   Salam, a, dağların bozu, bozağı,

                                   Özü, öz dərdinə hoy verən adam.

                                   Doğumun mübarək, yaşın mübarək,

                                   Günün güneyindən, boy verən adam.

 

                                   Salam, a, dağların, qərib düşmüşü,

                                   Dəryazağız yazda doğulan adam.

                                   Dodaq qapadığı lilpar bulağı,

                                   Gəzdiyi yaylağı,

                                   Çənində, çisəkdə boğulan, adam.

 

                                    09.04.2020


                                 Çəkildim özümə

 

                                   Çəkildim özümə, qına çəkildim,

                                   Ağrımın, acımın yaddaşı kimi.

                                   İxtiyar vaxtına, ana çəkildim,

                                   Gül-çiçək şehiyəm göz yaşı kimi.

 

                                   Yollarım səhraya, üzüm göyədi,

                                   Dərvişəm, gedirəm, əlimdə çəlik.

                                   Yozum səmasına, yozum göyədi,

                                   Tanrı dualarım, alqışım şərik.

 

                                   Çoxalıb, boy verib dəvə adamlar,

                                   Ağac tab gətirmir, su tab gətirmir.

                                   Çoxalıb girəvə, kirvə adamlar,

                                   Yer-yurd utanc yeri, torpaq götürmür.

 

                                   Dünya da, can kimi əriyib gedir,

                                   Ayaqlar ustündə, göz görə-görə.

                                   Bizi də, özüylə kürüyüb gedir,

                                   Xain zərbəsindən,

                                   Sinədə xaç kimi iz görə-görə.

 

                                   Silah da, sursat da, yarış meydanı,

                                   Nə yaşlı tanıdı, nə uşaq-muşaq.

                                   Yüz hiylə üstündə vuruş meydanı,

                                   Yüz hiylə üstündə neçə qurumsaq.

 

                                   Ümid dirənsə də, qına, qılınca,

                                   Ayaq açmağına, çözümə bənddi.

                                   Bozuna dolaşan qurd ulayınca,

                                   Insaf da, barış da, bir himə bənddi.

 

                                   Çəkildim özümə, qına çəkildim,

                                   Ağrımın, acımın yaddaşı kimi.

                                   İxtiyar vaxtına, ana çəkildim,

                                   Gül-çiçək şehiyəm göz yaşı kimi.

 

                                   22.02.2020.

 

                                   Meyilli

 

                                   Tutub küləyinə yel çərşənbəsi,

                                   Bilinmir qışa, ya yaza meyilli.

                                   Necə təndidibsə, hər cürə virus,

                                   Harınlar insafda,

                                   Kasıblar nəfsində aza meyilli.

 

                                   Can qəmə ağzında, dil-ağız köntöy,

                                   Qonşunun qonşuya yol-izi köntöy,

                                   Qərbin qapısında

                                   Köçkün mələr qalıb üz-gözü gömgöy,

                                   Ağlayıb ağladan saza meyilli.

 

                                   Yaşı, yaşa qatdı hər başı batmış,

                                   Içində hissləri, yaddaşı yatmış,

                                   Elm, ömür artırır, min illik yaşmış,

                                   Hər işi söhbətə, sözə meyilli.

 

                                   Mərmi alovundan ömür gülləndi,

                                   Mərdim güllələndi, ər güllələndi,

                                   Min illik tarixim, sirr güllələndi,

                                   Könül için-için,

                                   Odu, ocağıyla közə meyilli.

 

                                   Tanrı da, üzünü çevirdi yana,

                                   Baxmadı ölümə, nə də, qıyana,        

                                   Baş alıb ah-nalə qovur hər yana,

                                   Köksüz-soyadsızlar,

                                   Ov üstdə dırmanıb qılınca, qına,

                                   Bir qanlı-qadalı izə meyilli.

 

                                   Tutub küləyinə yel çərşənbəsi,

                                   Bilinmir qışa, ya yaza meyilli.

                                   Necə təndidibsə, hər cürə virus,

                                   Harınlar insafda,

                                   Kasıblar nəfsində aza meyilli.

 

                                   11.03.2020.

 

 

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana

 

                                   Fırlandı dünyanın çarxı geriyə,

                                   Bulağı geriyə, arxı geriyə.

                                   Ümidin çör-çöpü, şaxı geriyə,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   Tale yesir düşdü, bəxt yesir düşdü,

                                   Xallandı, ürəyə dərd, qüsur düşdü,

                                   Cəllada neçə min, can əsir düşdü,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   Mənəm-mən deyənlər, karıxıb qaldı,

                                   Qəmindən, qüssədən koruxub qaldı,

                                   Biraz çaşbaş kimi, duruxub qaldı,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

                                                                                                            

                                   Fərqi yox, sən şahsan, kasıb-küsufsan,

                                   Üsyankar birisən, yetim Usufsan,

                                   Bilən çoxdan bilir, sən insan kimi,

                                   Tövründən, tavrından günah asıfsan,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   Ağac puçur-puçur, əldən çəkindi,

                                   Elə qənim olan, eldən çəkindi,

                                   Bülbül də, gen gəzdi, güldən çəkindi,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   Fikir salxım-salxım, içdən asıldı,

                                   Gözlər dörd divardan, küncdən asıldı,

                                   Hər nə var altıdan, üçdən asıldı,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   Haraylar, nərələr qınına girdi,

                                   Üşütmə, qorxular,

                                   Yekə gedənlərin canına girdi,

                                   Deyəsən, ilk bahar sonuna girdi,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   Olanlar, nə şeir, nə söz tanıdı,

                                   Insan, maddım-maddım, nə üz tanıdı,

                                   Dünya da, sopsoyuq,

                                   Nə alov tanıdı, nə köz tanıdı,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   Haqdan yayınanlar haqqa dil açdı,

                                   Lal qalmış göylərə, Aya əl açdı,

                                   Yenə ümid yeri, yenə, əlacdı,

                                   Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   Fırlandı dünyanın çarxı geriyə,

                                   Bulağı geriyə, arxı geriyə.

                                   Ümidin çör-çöpü, şaxı geriyə,

                                  Bu yaz, yaz olmadı, könülə, cana.

 

                                   25.03.2020

 

                                   Bu aşırım, bu dik çaşıb yerindən

 

                                   Şəhəri, kəndləri xam torpaq kimi,

                                   Saxlanca çəkdilər, dincə çəkdilər.

                                   Ürək əsim-əsim, tər yarpaq kimi,

                                   Süpürgəsin, incə-incə, çəkdilər.

 

                                   Sualsız-sorğusuz, ya məhkəməsiz,

                                   Hər kəs də, can üstdə, ev dustağıdı.

                                   Kimlik nəzarətdə, sözsüz, kəlməsiz,

                                   Qurumuş, şax olmuş çöl qustağıdı.

 

                                   Susqun görməmişdim dünyanı belə,

                                   Işləmir damarı, nəbzi, xoş deyil.

                                   Gördüm fəlakətdə  hər yanı belə,

                                   Heç könül əhvalı, tərzi, xoş deyil.

 

                                   Sirlər, dolam-dolam, döngədən keçir,

                                   Zalımın əlləri oyun içindən.

                                   Ömür məngənədən, süngüdən keçir,

                                   Fərqi yox, bir quşun, itin, köçündən.

 

                                   Dünyanı yönəldən süzür qıraqdan,

                                   Mürtəd, mürdəşiri atını çapır.

                                   Şeytan gizli-gizli, oxlu yaraqda,

                                   Alıb baltasını,

                                   Qat-qat yaddaşımın, qatını çapır.

 

                                   “Alt qatı yox olmuş nəsillər varkən,

                                   Altımış, ya yetmiş,

                                   Sənin yaşamağa nə haqqın varmış.

                                   Robot tək, cansızlar, “əsillər” varkən,

                                   Həddini aşmağa nə haqqın varmış.”

 

                                   Ağıl dizə enib, salam ayağa,

                                   İstilik çəkilib, urvat itibdi.

                                   Günəş günün şahı, gecə, Ay, ağa,

                                   Nə fərqi, elə-bil, zaman bitibdi.

 

                                   Könül yarpaq-yarpaq, mehə tutulub,

                                   Əridir içimin dörd divarını.

                                   Söz, öz havasında, şehə tutulub,

                                   Yortur qatar-qatar dərd, qubarımı.

 

                                   Ömürə, ahıla yamaq kimiyik,

                                   Tikişi, sapı da, qaçıb yerindən.

                                   Burunu əyricə, çomaq kimiyik,

                                   Söykəncə, duruma,

                                   Bu aşırım, bu dik, çaşıb yerindən.

 

                                  

                                   Şəhəri, kəndləri xam torpaq kimi,

                                   Saxlanca çəkdilər, dincə çəkdilər.

                                   Ürək əsim-əsim, tər yarpaq kimi,

                                   Süpürgəsin, incə-incə, çəkdilər.

 

                                   30.03.2020.

 

                                              

                                   Tanrı verdiyi haqqa tapındıq

 

                                   Sağ əlim çənəmdə, sol əl, siqarda,

                                   Güllə-top atıram ömürə, günə.

                                   Xəyal da, yolların kəsişən yeri,

                                   Səbrim də, atüstü, hal-əhval künə.

 

                                   Baxdım ki, sərçələr heç gözə dəymir,

                                   Yerindən, yurdundan duyuq düşübdü.

                                   Gəlişi gecikib qaranquşun da,

                                   Baş verən bəladan ayıq düşübdü.

 

                                   Sonradan duydum ki,

                                   Hər nə var köç edib ormana,  bağa,

                                   Çör-çöpdən ev tikib, yuvalanırlar.

                                   Səs-səsə verib də, hər axşam, səhər,

                                   Kövrək şərqilərlə oyalanırlar.

 

                                   Ovqat çiçəklədi, könül açıldı,

                                   Qəm də, bezib getdi, əlimdən mənim.

                                   Qayıtdım ruhumun öz axarına,

                                   Sözün ətri tutdu, dilimdən mənim.

 

                                   Biraz havalandım uçan xalça tək,

                                   Aranımdan belə, dağımdan belə.

                                   Həyat davam edir, eldə, obada, 

                                   Qönçə üzə gülür, bağımdan belə.

 

                                   Gördüm,  bulaq  həsrət, qonaq-qaraya,

                                   Gözləri cığırda, yollarda qalıb.

                                   Görür, gələn yoxdu, axıb, dənizə,

                                   Neçə qalmağalda, qallarda qalıb.

                                  

                                   Buludun  çaları, dəyişmiş kini,

                                   Əvvəlki ağına, bozuna çəkib.

                                   Çaxmağın ağzından çıxan qığılcım,

                                   Yağışı-yağmuru,  yazına çəkib.

 

                                   Virusdu, hərnədi, keçib, gedəsi,

                                   Biz, Tanrı verdiyi haqqa tapındıq.

                                   Hər kəsin yığvalı, dimdik ayaqda,

                                   Ömür-gündü, dən-dən,                                                       

                                   Dənləyib, dərdiyi, haqqa tapındıq.

                                  

                                   05.04.2020.

                                  

                                   Mənimdi

 

                                   Nə xoşdu buludu,  ulu göylərin,

                                   Ağında, bozunda  o yol, mənimdi. 

                                   Qış yığar, yay sıxar, yaz eşqə bəla,

                                    Çəhrayi güzündə o yol, mənimdi.

 

                                   Dərdə bax könüldə, köynək-köynəkdi,

                                   Çözüm it günündə, söz döyənəkdi,

                                   Ağrı, ağrı deyil, göynək-göynəkdi,

                                   Ayın ay üzündə  o yol, mənimdi.

 

                                   Göyündə ocağım, odum qalanmış,

                                   Közdə, alovunda,  adım qalanmış,

                                    Dünya bez qırağı, nə var yalanmış,

                                   O ruhun dizində o yol, mənimdi.

                                  

                                   Sufi, dərviyşlə verib diz-dizə,

                                   Qul oldum, can oldum  şərqiyə, sözə,

                                   Yenidən qayıtdım, qayıtdım özə,

                                   O  səhra düzündə  o yol, mənimdi. 

 

                                   Yol-yoxuş yormadı, məni, mən yordu,

                                   Vardığım bu yol-iz, yöndəm, yön yordu,

                                   Biraz kədər, qəm, biraz dəm yordu,

                                   Özümdə, izimdə bu yol, mənimdi.

 

                                   Nə xoşdu buludu,  ulu göylərin,

                                   Ağında, bozunda  o yol mənimdi.

                                   Qış yığar, yay sıxar, yaz eşqə bəla,

                                    Çəhrayi güzündə o yol, mənimdi.

 

                                   14.02.2020.

Facebook
Dəqiq xəbəri bizdən alın!
Keçid et
TƏCİLİ! Bayrağımız Qazaxın kəndlərində qaldırıldı